poniedziałek, 25 czerwca 2012

Mlecz,Mniszek Lekarski - Taraxacum officinale


    POKRÓTCE

   Mniszek Lekarski zwany najczęściej Mleczem jest jednym z najbardziej wszędobylskich użytecznych chwastów. W całej Polsce można go spotkać niemal wszędzie, zarówno na podmokłych dolinach jak i suchych wzniesieniach. Jest on łatwy do rozpoznania i trudno w Polsce o jego trującego sobowtóra bowiem rośliny które są do niego podobne są z nim blisko spokrewnione i maja podobne właściwości. W lecznictwie ludowym ma on zarówno szerokie zastosowanie jak i mnogość form podawania. Taraxacum officinale - bo tak brzmi jego nazwa botaniczna, jest byliną. Każdy kto walczy z nim w ogrodzie lub na trawniku musi wiedzieć że usunięcie samej rozety liści na nic się zdaje bowiem odrasta on momentalnie z pozostawionego w ziemi nawet kawałka korzenia. Korzeń ten jest użyteczny podobnie jak kwiaty i liście dlatego zamiast wyrzucać je na kompostownik warto jest skorzystać z ich cennych właściwości. Poza tym w pogoni za roślinną oryginalnością nie dostrzegamy często uroków powszechnych kwiatów, a przecież zarówno żółte kwiaty jak i białe dmuchawce - nasienniki mają wiele wdzięku.


  CZĘŚCI UŻYTECZNE

  Liście - zawierają min.: taraksacynę, kwas foliowy, flawonoidy, karotenoidy, sole potasu, magnezu i      krzemu, witaminę C, A i witaminy z grupy B. Działają zółciopędnie, moczopędnie, oczyszczają organizm z toksyn, dobrze wpływają na wątrobę, pomocne przy cukrzycy. Najlepiej zbierać młode liście tuż przed spożyciem bowiem dosyć szybko z delikatnie kruchych stają się zwiędnięte. Używać ich można zarówno jako gorzkiego warzywka na kanapki jak i do sałatek warzywnych. Przy zbieraniu należy pamiętać aby upewnić się czy w okolicy nie były wykonywane opryski. Należy uważać także na mleczko które zostawia trudne do zmycia żółtawo-brunatne zabrudzenia zarówno na tkaninach jak i skórze.

  Korzeń - zawiera ok. 40% węglowodanu inuliny, taraksacynę, kwasy fenolowe, fitosterole, sole potasu, trójterpeny. Ma działanie zółciotwórcze i żółciopędne. Używany min. przy schorzeniach wątroby i woreczka żółciowego, podwyższonym ciśnieniu, problemach z trawieniem i cukrzycy. Korzenie najlepiej jest zbierać późną jesienią albo wczesną wiosną ponieważ wtedy zawierają najwięcej substancji zmagazynowanych na okres zimowy.

  Kwiaty - zawierają częściowo substancje zawarte w liściach oraz duże ilości lecytyny i choliny, a przyżądzany z nich syrop ma podobne działanie co sporzywanie liści. Zbiera się same główki kwiatowe, bez łodyżek,w momencie kiedy są świeżo po rozwinięciu.


   PRZEPISY

  Sok - świeży sok (mleczko) wyciśnięty z liści, łodyg kwiatowych i korzeni sok pije się po kieliszku 2-3 razy dziennie przed jedzeniem przy problemach z wątrobą, pęcheżykiem żółciowym oraz trawiennych.

  Napar z liści -  łyżkę ususzonych (w cieniu w temp. nieprzekraczającej 40'C)  liści zalać szklanką wrzątku,przykryć i pozostawić na ok 10 min. pić po pół szklanki 2-3 razy dziennie ok godziny po posiłku. Polecany przy problemach z wątrobą, pęcherzykiem żółciowym, problemach trawiennych, obrzękach spowodowanych zatrzymaniem wody w organiźmie, niewydolności nerek, miażdżycy, podwyższonym ciśnieniu, cukrzycy, zapaleniu płuc, oskrzeli i zakażeniach górnych dróg oddechowych i zakażeniach pęcherza moczowego a także zatruciu alkoholowym.

  Odwar z korzeni - 2 łyżki sproszkowanego suszonego korzenia na pół litra wody gotować na małym ogniu przez ok. 15 min. pić ostudzone 2 - 3 razy dziennie po pół kubka, stosowane w tych samych schorzeniach co napar.

  Syrop z kwiatów zwany także Miodem Mniszkowym - ok. 300 kwiatów gotujemy w garnku w ok. litrze wody, po ok. godzinie odcedzamy kwiaty, dodajemy kilo cukru i gotujemy ma małym ogniu mieszając aż cukier całkowicie się rozpuści. Gotujemy odparowywując wodę tak długo aż uzyskamy pożądaną  konsystencję (jedni lubią bardziej ciekłą formę syropu inni preferują gęstość miodu), studzimy i dodajemy sok z cytryny wedle gustu lub pozostawiamy bez. Aby słoiki lub szklane butelki z metalowymi nakrętkami odpowiednio się przechowywały należy napełnić je syropem/miodem na tyle ciepłym na ile pozwala na to szkło i od razu mocno zakręcić. Po ostygnięciu nakrętki powinny być charakterystycznie zassane do wewnątrz. Syrop/miód jest gotowy do spożycia od razu po sporządzeniu a swoją wartość lecznicza utrzymuje do dwóch lat jednak najlepiej jest robić świeże zapasy co roku.

  Wino z Mniszka - 8 szklanek kwiatów mniszka,4 pomarańcze,łyżeczka drożdży,1,5kilo cukru,4 litry wody. Zalać kwiaty wrzącą wodą i pozostawić na dwie doby. Zagotować dodając obranej skórki z pomarańczy i cukru, mieszać do całkowitego rozpłynięcia cukru. Ostudzić, dodać soku z pomarańczy i drożdży i przelać do gąsiora fermentacyjnego. Po zakończonej fermentacji przelać do butelek i pozostawić do leżakowania na  minimum 6 miesięcy.

  Kąpiel z Mniszkiem - kilka garści suszonych liści i kwiatów wrzucić do wanny z ciepłą wodą, kąpiel taka jest polecana kobietom cierpiącym na infekcje narządów płciowych


 PRZECIWWSKAZANIA

 Wszelkie spożywanie Mniszka jest niewskazane dla osób z niedrożnością dróg żółciowych i jelit, osoby z kamicą żółciowa powinny skonsultować je z lekarzem. U osób z wrażliwą skórą mogą występować podrażnienia przy kontakcie z świeżym sokiem.

2 komentarze:

  1. Przejrzałam wszystkie Twoje blogi. Zapowiadają się bardzo ciekawie i żałuję, że tak niewiele na nich postów. :(
    Mam jedną drobną uwagę. Korzystaj z narzędzi do sprawdzania poprawności pisowni. W Twoich postach, świetnych merytorycznie, roi się od błędów ortograficznych. :(
    Powodzenia w upowszechnianiu wiedzy o roślinach. Będę tu (i tam) zaglądać. :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo dziękuję zarówno za słowa pochwały jak i krytyki. Postaram się poprawić i znaleźć czas na kontynuację również i tego bloga. Pozdrawiam

      Usuń